Hoe het boek tot stand kwam
[ deze tekst is als verantwoording in de uitgave opgenomen ]
In het najaar van 2021 werd Cees Andriessen door een ernstige hersenbloeding getroffen. Gedurende een lange herstelperiode werd het steeds duidelijker dat hij zijn werk als beeldend kunstenaar niet meer zou kunnen voortzetten. Werk aan een tentoonstelling had hij gelukkig op tijd af kunnen ronden en aan nieuw werk was hij nog niet begonnen. Wel bleek er nog een reeks van zes ontwerpen op zijn atelier te liggen. Ik bood Cees aan daarmee een boekuitgave te maken. Cees was enthousiast en gaf me alle vrijheid in de uitwerking daarvan.
Omdat hij wel de naam van Anna Enquist had genoemd, leek het me een goed idee haar te vragen aan deze uitgave mee te werken. Het thema daarvoor lag wat mij betreft voor de hand: de zes zintuigen, het bezit en misschien nog wel meer ook het gemis ervan. Hoewel de gedichten bij de beelden zijn geschreven, staan zij toch volkomen op zichzelf. De combinatie van de gedichten met de zes prenten is dan ook achteraf en geheel op gevoel gemaakt.
Niemand krijgt ooit de ontwerpen te zien die Cees Andriessen voor zijn lino- of houtdrukken maakt. Deze uitgave maakt daarop een uitzondering. Omdat Cees voor de houtsneden in dit boek nog wel de contourlijnen kon snijden, zijn eigen handschrift, maar het overige snijwerk en ook het drukwerk moest overlaten aan zijn zoon Camiel, leek het me goed om in deze uitgave de ontwerpen ook te tonen. Niet alleen omdat ik Cees op deze manier meer in het boek aanwezig wilde laten zijn, maar ook omdat ik niet zelden de ontwerpen zeker zo boeiend vind als de op basis daarvan gemaakte drukken. Wel zijn de ontwerpen en de houtdrukken zelf op zo’n manier in de uitgave opgenomen dat ze nooit samen te zien zijn: een vergelijking van beide zou niet juist zijn.
De titel voor deze uitgave is door mij gekozen uit een van de zes gedichten. Deze titel is welbewust ook gebruikt als aanduiding van het zesde zintuig.
Toen met het maken van dit boek werd begonnen, kon niet worden vermoed dat Cees Andriessen het niet meer in handen zou kunnen nemen: hij overleed geheel onverwacht op 26 april van dit jaar. Wel heb ik hem gelukkig nog enkele proefdrukken kunnen laten zien. Hij was er gelukkig mee. Zo is deze uitgave een uiterst mooi slotakkoord geworden van het lied dat in hem heeft geklonken.
René Bakker
Over de uitgave zelf
Bijeengehouden door een band die aan de binnenzijde de kleur heeft die gekozen is voor het zesde zintuig, liggen achter een omslag de twee delen waaruit deze uitgave bestaat, beide voorzien van een band van dezelfde soort papier en met een identieke betiteling.
Deel 1 is een boekje. Het bevat na de titelpagina en het motto voor de dichtreeks een overzicht in kleur van de zes ontwerpen die Andriessen voor de houtsneden maakte, met daarbij de namen van de zintuigen die ze vertegenwoordigen. Daarna volgen een verantwoording en het colofon.
Deel 2 bestaat uit zes tweemaal gevouwen bladen, bijeengehouden door een wikkelomslag. Elk van deze bladen toont naast een gedicht de afbeelding van een van de ontwerpen. Nogmaals opengeslagen wordt naast het gedicht de originele houtdruk zichtbaar.
Alle bladen dragen het oplagenummer dat ook in het colofon van deel 1 staat vermeld.
In de vormgeving is met opzet een verbinding gelegd met de uitgave die verscheen ter gelegenheid van de 80e verjaardag van Cees Andriessen (1.1.122). Zo is bijvoorbeeld ook hier de signatuur van de kunstenaar als grafisch element toegepast.
Deze is tevens in het colofon gebruikt, bij de handmatig aangebrachte signatuur van Anna Enquist. Ook het beeldmerk komt overeen met het in de uitgave van 2019 gebruikte logo. Wel zijn met instemming van de kunstenaar de kleuren ervan aangepast.
Zie ook de afbeeldingen.
Over Cees Andriessen en Anna Enquist
Informatie over beiden kunt u vinden via de volgende links:
Cees Andriessen: Wikipedia
Anna Enquist: Wikipedia en de Kon. Bibliotheek
Extra losse suite van de houtdrukken
Naast de oplage die is gedrukt voor toepassing in deze uitgave, is er van de zes houtdrukken een serie van 10 exemplaren apart en in niet gevouwen vorm uitgebracht als losse suite. Zie voor de bijzonderheden 1.1.139A