2 - Guy van Assche

Al vroeg maakte ook grafiek deel uit van de Atalanta-uitgaven. Voor opus 2 in de reeks sneed ik zelf de lino’s. Mijn vriend Herber Blokland (zie aflevering 01) was behalve mijn stimulator voor het zelf maken van boeken ook degene die me de weg wees in het land van de grafiek. Eerst was dat vooral de grafiek uit Oost-Europa, maar eigenlijk al heel snel besloot ik om ook (en later nog alleen) met Nederlandse beeldend kunstenaars te werken.

De eerste in die rij was Guy van Assche uit het Belgische Temse, wiens werk mij destijds onmiddellijk boeide. Het was bijzonder te noemen, niet in de laatste plaats vanwege het feit dat de maker nog zo jong was: 17 jaar.
Van Assche heeft voor de Atalanta Pers aan twee uitgaven meegewerkt. Ik vond een brief uit 1979 terug (zie foto) waarin ik hem uitnodig om etsen te maken voor een uitgave met gedichten van Paul van Ostaijen (1.1.3) die in 1980 verscheen, in 1981 gevolgd door de map-uitgave Elementair (1.1.4).
Bovendien heb ik me ingespannen voor een eerste expositie van zijn werk in Nederland. Dat gebeurde in Oostzaan bij galerie OKK van Geerth van der Zee, een bijzondere onderwijsman en levenskunstenaar die veel heeft gedaan voor de kunst en voor de kunstenaars zelf. Later heb ik ook zelf vrij werk bij hem geëxposeerd.

Via Herber Blokland en Geerth van der Zee kwam ik niet alleen met veel grafici in contact, maar ook met de wereld van het ex libris en de brede kring van verzamelaars van het boekmerk. Zo liet ik mijn eerste eigen ex libris maken voor het boek dat ik voor de Arethusa Pers had vormgegeven, een ex libris gemaakt door Wojciech Jakubowski (zie foto).
Ook drukte ik soms kleine oplagen (etsen, kopergravures, lino’s) voor de kunstenaar of voor de verzamelaars, maar zelf werd ik geen verzamelaar. Wel besloot ik toen om, zoals ik voor Noces à Tipasa had gedaan, voortaan voor elk boek dat we zouden gaan uitgeven en waaraan een beeldend kunstenaar meewerkte een eigen ex libris voor ieder van ons te laten maken, een ex libris dat alleen in onze eigen exemplaren zou worden afgedrukt.
Dat hebben we voor een aantal uitgaven ook inderdaad gedaan (zie foto’s):

1.1.3 en 1.1.4 - ex libris door Guy van Assche [ voor René Bakker ]
1.1.7 en 1.1.11 - diverse ex libris door Zbigniew Janeczek [ voor René Bakker, voor Tineke Bakker en voor de Atalanta Pers ]
1.1.9 - ex libris door Lou Strik [ voor René Bakker ]
1.1.10 - ex libris door Hans Landsaat [ voor René Bakker ]
1.1.12 - ex libris door Huub Beurskens [ voor René Bakker ]

Het eerste in opdracht uitgevoerde ex libris voor een Atalanta-uitgave is gemaakt door Guy van Assche. Het drukken deed ik zelf. Wel (zie foto) naar Van Assche’s aanwijzingen voor de te gebruiken inkten.

Gaandeweg bleek echter dat het niet alleen een ingewikkelde en kostbare onderneming was, maar dat het ook niet in alle uitgaven kon worden uitgevoerd. Bovendien was deze toevoeging slechts zichtbaar voor mijn vrouw en mij. Het leidde zelfs tot ergernis van verzamelaars, omdat wij geen drukken wilden delen met anderen. We gingen niet verder met dit idee en maakte plaats voor het idee om in plaats van een ex libris telkens een uniek beeldmerk in het boek op te nemen, specifiek voor die uitgave gemaakt. Hij moest worden ontworpen door de betrokken beeldend kunstenaar of anders door de vormgever, door mijzelf dus.
Het watermerk-logo in de allereerste uitgave (1.1.1) kan in de lange reeks die volgde dus eigenlijk als onbedoeld 0-nummer gezien worden. Inmiddels telt de reeks gemaakte beeldmerken enkele honderden ontwerpen.